Η ΥΠΟΤΑΓΜΕΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ -μέρος Β'-

Στον αντίποδα οι κοινωνικές ανάγκες.

Η επιστήμη είναι κτήμα της κοινωνίας, κατακτημένη κοινωνική γνώση, αποτέλεσμα της σύνθεσης της δουλειάς εκατοντάδων και χιλιάδων ερευνητών και επιστημόνων ανά τους αιώνες. Δεν μπορεί να ανήκει σε κάποια επιχείρηση ή στον έναν ή τον άλλον ερευνητή. Δεν μπορεί να μη διαχέεται στο λαό συνολικά, δεν μπορεί να είναι προϊόν αγοραπωλησίας και συναλλαγής του ερευνητή με την επιχείρηση - χρηματοδότη.

Σήμερα, οι ανάγκες του λαού διψούν για ικανοποίηση και η ερευνητική δραστηριότητα θα μπορούσε να συμβάλει σε αυτή.

Για παράδειγμα, μια ερευνητική προσπάθεια που θα ήταν προσανατολισμένη στην καταγραφή των επαγγελματικών ασθενειών (καθώς πολλές από αυτές δεν αναγνωρίζονται καν ως επαγγελματικές ασθένειες), των αιτιών τους και θα κατέληγε σε μέτρα για την πρόληψή τους, θα μπορούσε να ανακουφίσει και να προστατέψει τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων. Μια ενδελεχής έρευνα για την αντισεισμική προστασία, ιδιαίτερα σε μια σεισμογενή χώρα, όπως η Ελλάδα, είναι εκ των ων ουκ άνευ προκειμένου να σωθούν ανθρώπινες ζωές. Αντίστοιχα μπορεί να σκεφτεί κανείς πολλές έρευνες και μελέτες για θέματα κοινωνικού και ανθρωπιστικού χαρακτήρα, αλλά και συνολικά σε όλους τους τομείς.

Αυτού του είδους η έρευνα δεν μπορεί να γίνει όσο το ερευνητικό έργο είναι υπόθεση του μεγαλοεπιχειρηματικού εσμού, όσο καθορίζονται το περιεχόμενο και ο προσανατολισμός της έρευνας από τις πολυεθνικές. Δεν μπορεί να γίνει σε ερευνητικά κέντρα που λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, που στήνουν τα ίδια εταιρείες για να συναλλάσσονται με ιδιώτες και σε πανεπιστήμια όπου η έρευνα γίνεται σε ΝΠΙΔ εντός των ιδρυμάτων πέρα από κάθε έλεγχο της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Δεν μπορεί να γίνει τέτοιου είδους έρευνα όταν το ερευνητικό έργο των κέντρων και των πανεπιστημίων "αξιολογείται" με βάση την ανταγωνιστικότητα του "προϊόντος", με βάση τους κανόνες της αγοράς. Δεν μπορεί να γίνει τέτοια έρευνα (και συνολικότερα δεν μπορεί να γίνει ουσιαστικό ερευνητικό έργο) με ερευνητές αναλώσιμους, που σήμερα δουλεύουν και αύριο όχι, που εργάζονται τετράωρα και πεντάωρα. Και, βέβαια, δεν μπορεί να γίνει τέτοιου είδους έρευνα όσο το τι έργο παράγεται είναι υπόθεση του ενός ή του άλλου ερευνητή που μόνος του αναζητεί τους πόρους χρηματοδότησης του έργου του στα προγράμματα της ΕΕ ή σε πολυεθνικές και σε συνάρτηση με την πηγή της χρηματοδότησης (και τους όρους που αυτή θέτει) καθορίζει και το περιεχόμενο της έρευνας.

Δεν μπορεί να γίνει τέτοιου είδους έρευνα από ερευνητές που είναι και λίγο μάνατζερ, είναι και λίγο εργοδότες άλλων ερευνητών ή φοιτητών, είναι και λίγο επιχειρηματίες με δικές τους εταιρείες για τη "διάχυση" (βλ. πώληση) των αποτελεσμάτων της έρευνας.

Συνεχίζεται...