ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ μέρος Β'

Η αλήθεια πίσω από τις λέξεις

Με μια «ζαριά» το ενεργειακό κεφάλαιο θέλει να κερδίσει τα πάντα. Και θέλει να παρέμβει ασφυκτικά στα πάντα, από το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ηλεκτροπαραγωγικών επιχειρήσεων μέχρι τις προπαγανδιστικές ενέργειες για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης ώστε να αντιμετωπίσει θετικά την εφιαλτική προοπτική που προδιαγράφεται. Η αξίωση για «σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο» και πρόσβαση σε «κεφαλαιαγορές με μεγάλη ρευστότητα» περιλαμβάνει μια μεγάλη γκάμα κρατικών παρεμβάσεων υπέρ αυτών των επιχειρήσεων, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν με το 1,8 τρισ. ευρώ που δηλώνουν ότι χρειάζονται μέχρι το 2030. Δάνεια από οργανισμούς που ελέγχονται άμεσα από την ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Ενταξη των επενδύσεών τους κατά προτεραιότητα στα κοινοτικά χρηματοδοτικά προγράμματα. Εγγυήσεις του Δημοσίου και, ακόμη περισσότερο, σημαντικές φοροελαφρύνσεις.

Ωστόσο, οι ίδιοι που ζητούν εναγωνίως και πιεστικά την κοινοτική παρέμβαση και την ανάλογη συμμόρφωση των εθνικών κυβερνήσεων, ώστε να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις τους, είναι οι ίδιοι που απορρίπτουν οποιαδήποτε ρύθμιση και παρέμβαση στην τιμολογιακή πολιτική. Εκεί απαιτούν να κάνουν αυτοί και μόνο αυτοί κουμάντο. Και το δηλώνουν ευθέως, χωρίς αμφιταλαντεύσεις, ότι οι τιμές πρέπει να βασίζονται στους κανόνες της αγοράς! Η δυνατότητα αυτή θα τους επιτρέψει εξάλλου να αποκομίσουν μέσα από έναν άλλο δρόμο, άμεσο, ένα ακόμη σημαντικό κομμάτι της χρηματοδότησης που αξιώνουν για να βελτιώσουν τις εγκαταστάσεις τους. Η μετατροπή των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων για την καύση άλλων καυσίμων ή για τη μείωση των ρύπων έχει πολλαπλά οφέλη για τους ενεργειακούς κολοσσούς. Μειώνουν σημαντικά το λειτουργικό κόστος τους, περιορίζοντας τις δαπάνες για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων, ένα κόστος που ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Βελτιώνουν την απόδοση των μονάδων τους μεγαλώνοντας έτσι τα περιθώρια κέρδους. Σε πολλές περιπτώσεις θα έχουν τη δυνατότητα μείωσης του προσωπικού, ιδίως για μονάδες φυσικού αερίου που απασχολούν ελάχιστους εργαζόμενους ή για μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Την ίδια στιγμή κάνουν μια σοβαρή πολιτική παρέμβαση, απαιτώντας από την ΕΕ να επιταχύνει την πολιτική της περιφερειακής ολοκλήρωσης των ηλεκτρικών αγορών, μια διαδικασία που δεν αφορά μόνο τα κράτη - μέλη της ΕΕ, αλλά και πολλές άλλες χώρες των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης που έχουν δεσμευτεί για ιδιωτικοποίηση των ενεργειακών υποδομών τους και την ουσιαστική εκχώρησή τους στις μεγάλες εταιρείες. Προοπτική είναι η ενοποιημένη πανευρωπαϊκή αγορά των εκατοντάδων εκατομμυρίων καταναλωτών ενέργειας, των ομήρων των κυρίαρχων της ενέργειας. Οι αξιώσεις τους δε σταματούν εδώ, αν και κινούνται σε ήδη χαραγμένους, από την Κομισιόν, δρόμους. Ζητούν επιπρόσθετα κίνητρα και αποζημιώσεις για την παραγωγή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (την ίδια ώρα που το κόστος της σχετικής τεχνολογίας μειώνεται όλο και περισσότερο) και για την παραγωγή που καλύπτει ειδικότερες ανάγκες, όπως τη ζήτηση αιχμής. Το «πακέτο» των βασικών αξιώσεών τους, της... «βοήθειας» που ζητούν, ολοκληρώνεται με τις διαδικασίες αδειοδότησης. Απαλλαγή από κόστος, απαλλαγή από περιορισμούς, εδαφικούς, χωροταξικούς, πολεοδομικούς, από ελέγχους και προϋποθέσεις. Αυτά ζητούν ως ...αντάλλαγμα για την «ανάπτυξη της υποδομής παραγωγής και μεταφοράς ηλεκτρισμού». Νέες ελαφρύνσεις, ακόμη περισσότερα κέρδη. Στήριξη ιδιωτικών επιχειρήσεων ως να ήταν δημόσιες και επιπλέον αποζημίωσή τους.

Είναι φανερό ότι αυτή η διακήρυξη δεν ήρθε τυχαία και σε τυχαίο χρόνο. Εξάλλου, οι στόχοι των εταιρειών και της ΕΕ είναι κοινοί «διά γυμνού οφθαλμού». Ερχεται σε μια στιγμή έντονων οικονομικών διεργασιών και εξελίξεων, εκφράζεται από εξαιρετικά ισχυρά κεφάλαια που διατηρούν την ευρωστία τους εν μέσω κρίσης και επιθυμούν να επεκταθούν ακόμη περισσότερο. Είναι η στιγμή που επιλέγουν για συμπράξεις με άλλους βιομηχανικούς κλάδους, όπως αυτός του αυτοκινήτου, για τα οχήματα της νέας εποχής. Ζητούν στήριξη και γι' αυτό, με τη σιγουριά ότι η «επόμενη μέρα» θα βρει τις ενεργειακές εταιρείες να ελέγχουν σημαντικό τμήμα άλλων βιομηχανικών κλάδων, την αυτοκινητοβιομηχανία, τις ενεργειακές εφαρμογές, τις ενεργειακές κατασκευαστικές, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Και για να το πετύχουν αυτό, απαιτούν και την «εκπαίδευση του κοινού», τη χειραγώγηση των καταναλωτικών προτιμήσεων, τον ολοκληρωτικό, οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό έλεγχο κάθε τμήματος της «αγοράς».

ΤΕΛΟΣ